Schrijfster van dienst: Mvr. Jacobs.
We hebben er de derde nacht in Burundi opzitten.
Voor het eerst heb ik beter geslapen. Slapen onder een muskietennet lijkt al meer gewoon en de nachtgeluiden klinken vertrouwder. Ik begin zelfs gewoon te raken aan de harde matras en het kussen gevuld met, ik weet niet wat het is, maar het voelt toch wel ok.
Deze ochtend om zes uur werd ik wakker gemaakt door gezang. Na een gesprek met broeder Désirée kwam ik er achter dat het de broeders waren. Zij starten elke ochtend om zes uur met hun ochtendgebed. Daarna stappen ze samen in de hippe Jeep van de broeder en gaan ze in de kathedraal van Bujumbura naar de ochtendmis. Rond kwart na zeven zijn ze terug en brengt de broeder ons naar Nyakabiga . Mijnheer De Lepeleire vooraan, de broeder aan het stuur. Mijnheer Van Herreweghe, mijnheer De Valck en ikzelf op de achterbank en de vier leerlingen in de koffer gepropt.
Gisterenavond had ik een gesprek met broeder Désirée. Hij is de directeur van onze school in Kuwinterekwa. De school biedt onderwijs aan voor kinderen van 3 tot 18 jaar oud. Volgend schooljaar starten er 1135 leerlingen. Een heleboel te weten dat er voor deze hele groep een lerarenkorps van slechts 56 mannen en vrouwen klaarstaat. Het maximum aantal leerlingen per klas is 46!!!
Geef toe. Een hele uitdaging. De kwaliteit van het aangeboden onderwijs in de school is zeer goed. Leerlingen krijgen er op een hoog niveau les. Niet slagen voor een vak betekent een herkansing. Slaagt de leerling dan nog niet, dan kan hij/zij het volgende schooljaar niet meer starten. Kans verkeken. Kort door de bocht is de eerste gedachte, maar qua motivatie kan dit tellen.
Elke leerkracht in Burundi dient een diploma te behalen aan de universiteit alvorens hij/zij les kan en mag geven. Deze opleiding duurt drie jaar. Je kan ze vergelijken met een bacheloropleiding die we bij ons België kennen. De leerkrachten in onze scholen in Burundi verdienen (omgerekend) 120,00 euro per maand. Een schooljaar les volgen in Kuwinterekwa kost 150,00 euro per leerling. Serieuze bedragen te weten dat het gemiddelde loon van de Burundezen ongeveer 1,00 euro per dag bedraagt.
Niettegenstaande de wettelijke leerplicht in Burundi (kinderen van 7 tot 13 jaar zijn verplicht om onderwijs te volgen), krijgt niet elk kind de kans onderwijs te volgen. Voor heel wat gezinnen is de kostprijs te hoog. De controle door de overheid is heel beperkt.
Burundi staat in de top 5 van armste landen ter wereld. Een top waar je niet in wil staan denk ik dan. De armoede is hier echt voelbaar. We zitten hier met onze groep in afsloten omgevingen. We komen niets tekort. Hebben meer dan voldoende eten meegebracht via de container en kunnen genieten van lokale groenten en fruit. Er is melk en er zijn eieren.
Misschien vindt u het raar dat ik dit schrijf, want in België zijn dit oh zo normale zaken. Hier in Burundi is dit echter niet zo. De levensomstandigheden zijn hier behoorlijk anders dan we gewend zijn. Veel mensen wonen in eenvoudige huizen zonder stromend water of elektriciteit. De gezondheidszorg is beperkt, wat invloed heeft op de algehele levenskwaliteit. Werkgelegenheid is schaars en de meerderheid van de bevolking is arm.
Toen we hier zondag toekwamen en onze kamer toegewezen kregen, vond ik het de normaalste zaak van de wereld dat ik de kraan kon opendraaien en het stuk zeep op de lavabo kon opnemen zodat ik mijn handen kon wassen. Groot was mijn verontwaardiging toen er geen water uit die kraan kwam. Dit kon toch niet. Water, kom zeg. Dit is toch echt wel basis. Na drie nachten sta ik met mijn voetjes op de grond. Ik ben blij met het dunne straaltje water dat uit de douchekraan komt. Ik geef er zelfs niet om dat het water koud is. Ik stap er gezwind onder. Blij met de zeep, shampoo en conditioner die ik kan gebruiken. Fris gewassen, stap ik iets later in de Jeep van de broeder en zoals elke ochtend maken we de rit naar de school in Nyakabiga.
Ook op dag drie kom ik ogen te kort. Het beeld van de vrouwen en kinderen die aan kraantjes hun bidons met water staan te vullen, maakt dat mijn dankbaarheid voor de genomen douche nog groter is.
Het valt mij op dat de groep mensen die langs de kant van de straat staat te wachten op de bus veel groter is dan gisteren. Broeder Désirée vertelt dat dit komt omdat de brandstof enorm duur (omgerekend 2,00 euro per liter) én schaars is. Heel wat mensen zullen niet op hun werk raken of een andere oplossing moeten zoeken. Inventief zijn ze wel die Burundezen. Koffers van taxi’s, open laadbakken van vrachtwagens, met drie op een brommer, het zijn maar een aantal voorbeelden van de manier waarop ze op hun bestemming proberen te geraken.
Wat me ook treft, is de manier waarop heel wat Burundezen gekleed gaan. De vrouwen dragen met een terechte fierheid, heel mooie, kleurrijke gewaden. We zien heel wat mannen in pak en ik kan je verzekeren, een zonnebril om je te beschermen tegen de verblindende, witte kleur van hun hemd is echt geen overbodige luxe.
Terwijl ik hier een kort verslag van mijn eerste ervaringen in Burundi zit neer te schrijven (het is nu 9.00 u.), is onze groep al terug aan de slag gegaan. Er zit schwung in, het is plezant om te zien hoe ze verder willen doen. Zoveel mogelijk op zo weinig mogelijk tijd. Onze leerlingen zijn een voorbeeld. Wat ben ik stiekem zo oprecht fier op deze groep van 4 die hun vrije tijd opgeven om de ervaring van hun leven aan te gaan. Geen gezaag, geen gemor, eten wat de pot schaft, hun plan trekken, sociaal wezen, vooruit willen, lachen met elkaar, ach, ze horen het toch niet, maar het zijn schatten. Ze communiceren met de broeders in hun beste Frans en proberen zelfs een woordje Kirundi op te steken.
Burundi, onze scholen hier. Door de talrijke verhalen die ik hoorde van de collega’s die hier reeds verschillende keren zijn geweest, spraken ze al langer tot mijn verbeelding. Ik solliciteerde voorzichtig naar de functie van “kookmoeder” en kreeg de job. Wat ben ik blij met de kans die ik kreeg om hier naar toe te komen. Ook voor mij is dit een serieuze ervaring. Op heel veel vlakken. Ik geniet van kleine dingen. Het frisse water in mijn drinkfles, een lekker pintje aan het einde van de werkdag, buiten eten maken, het gezelschap, rondlopen op het schooldomein, mijn ogen uitkijken.
Deze middag gaan we voor een oervlaams gerecht. Vol au vent met puree. Ik trek graag naar mijn buitenkeuken en geniet al met het vooruitzicht de hongerige magen straks te kunnen vullen.
Burundi, je hebt nu al een klein beetje mijn hart gestolen.
